İşveren Nasıl Yazılır? TDK'ye Göre Doğru Yazımı
Türkçede en çok karıştırılan birleşik kelimelerden biri de “işveren” mi “iş veren” mi? sorusudur. Özellikle resmi yazışmalarda, iş hukuku metinlerinde ve günlük dilde sıkça kullanılan bu kavram, doğru yazımıyla hem dilin akıcılığını hem de resmiyetini etkiliyor. Bu nedenle kelimenin TDK’ye göre nasıl yazıldığını bilmek, yazım hatalarının önüne geçmek için kritik önemdedir. Aşağıdaki makalede kelimenin doğru kullanımı, anlamı ve örnek cümleleriyle birlikte açıklanmıştır.
Doğru Yazım: İşveren
TDK’ye göre kelimenin doğru yazımı “işveren” şeklindedir.
“İşveren”, işçi çalıştıran, istihdam sağlayan kişi ya da kurum anlamına gelir ve birleşik kelime olarak yazılır. Bu birleşiklik, kelimenin anlam bütünlüğünü destekler; çünkü “iş veren” ifadesi iki ayrı kelime gibi görünür ve tanımladığı hukuki-resmî yapıyı tam olarak karşılamaz.
İşveren kelimesi, Türkçedeki yapım ekleriyle türeyen birleşik yapıların tipik bir örneğidir. “İş” ve “vermek” fiilinin birleşmesiyle türetilmiş, ancak zaman içinde kalıplaşarak tek kelime hâline gelmiştir.
Örnek cümle:
“Yeni anlaşmada işveren tüm çalışanlara ek eğitim imkânı sunacağını açıkladı.”
Yanlış Yazım: İş veren
“İş veren” şeklindeki kullanım yanlıştır ve TDK’de kabul edilmez.
Bu şekilde yazıldığında kelime anlam olarak iki parçaya bölünmüş olur; sanki “işi birine veren kişi” gibi daha genel, kalıcı olmayan bir eylemi ifade eder. Oysa “işveren” kelimesi hukuki bir kavramdır ve kalıplaşmış bir isimdir.
Yanlış yazımın sıkça görülmesinin sebebi, kelimenin yapısında bir fiil kökü bulunmasıdır. Ancak bu, kelimenin bitişik yazılması gerektiği gerçeğini değiştirmez.
Örnek yanlış kullanım:
“Bugün toplantıya katılan iş veren, çalışanların taleplerini dinledi.”
(Bu kullanım hatalıdır, doğrusu işveren olmalıdır.)
Türkçede kalıplaşmış birleşik kelimeleri doğru yazmak hem metnin profesyonelliğini artırır hem de anlam karışıklıklarını ortadan kaldırır. “İşveren” kelimesi de bu kalıplaşmış yapılardan biridir ve TDK’nin verdiği örneklerde, sözlük maddelerinde ve hukuki metinlerde daima tek kelime olarak geçer. Dilin sade ve güvenilir kalması için bu tür birleşik yapıları doğru kullanmak büyük önem taşır.